- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 22
Қазақстан халқы 25 қазан – Республика күнін қайтадан атап өте бастады. 2022 жылы мерекелер тізіміне енген бұл дата – елдегі ұлттық мейрам боп саналады.
Республика күнінің тарихы сонау тоқсаныншы жылдардан басталады. 1990 жылы 25 қазанда "Қазақ КСР-нің мемлекеттік егемендігі туралы" декларация қабылданды. Бұл елдің тәуелсіздік алуына жол ашқан маңызды құжат болды.
Бүгінде еліміздің тәуелсіздігі мен бірлігінің мерекесін атап өтеміз. Бұл күн – біз үшін үлкен мәнге ие. Тарихымызда ерлік пен батылдықтың, әділеттілік пен теңдіктің символы ретінде мәңгі сақталатын күн.
Республика күні - біздің үлкен және әлемдегі ең әдемі көпұлтты еліміздің тарихын, халықтық дәстүрлердің алуан түрлілігі насихаттауға жол ашады.
Негізінде, біз тұратын ел сүйіспеншілік пен махаббатқа толы! Бұл атаулы күн - ұлттық бірліктің және Отанымыздың бүгіні мен болашағы үшін ортақ жауапкершіліктің символы десек, артық айтқандық емес. Сондықтан мұндай күн мемлекеттің дамуына елеулі әсер ететін ерекше тарихи оқиғалар қатарына жатады.
Еліміздің егемендігіне себеп болған Республика күні, патриоттық сана–сезім қалыптастыру арқылы тәуелсіздікті одан әрі нығайтуға бастау болары анық. Осындай мемлекеттік мерекелерді кең көлемде ұйымдастырып, жаңаша жаңғырту қашанда маңызды. Ол өскелең ұрпаққа, әсіресе, жастарға қайсарлық пен рух береді. Сондай-ақ өз еліне деген жас буынның сүйіспеншілігін арттырады.
Ж.ЖҰМАҒАЛИЕВА,
Атырау облысы Ішкі саясат басқармасының «Қоғамдық келісім» КММ Мақат ауданы бойынша сарапшысы
- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 59
Меморандум екі елдің төрт ерекше қорғалатын табиғи аумағын қамтиды.
Қырғызстан мен Қазақстан қар барысын сақтау үшін ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды, деп хабарлады Қырғызстанның табиғи ресурстар министрлігі.
Құжат Солтүстік Тянь-Шань тауларында барыс пен оның мекендейтін жерлерін сақтауға бағытталған. Меморандум екі елдің төрт ерекше қорғалатын табиғи аумағы "Көлсай көлдөрі" мемлекеттік ұлттық паркі, Алматы мемлекеттік табиғи қорығы, Қазақстан Республикасының Іле-Алатау мемлекеттік ұлттық паркі, Қырғыз Республикасының "Чун-Кемин" мемлекеттік табиғи паркін қамтиды.
Тараптар бірлескен іс-қимылдарды үйлестіруге және қар барысын зерттеу, қорғау және бақылау саласында тәжірибе алмасуға ниетті. Сирек кездесетін жыртқыштың популяциясын қалпына келтіру және оны тұрақты ұстау үшін жұмыстар атқарылады.
"Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы ынтымақтастық сирек кездесетін түрлерді қорғауға және Тянь-Шаньның бірегей табиғи ландшафттарын сақтауға байланысты мәселелерді тиімді шешуге ықпал етеді", - делінген хабарламада.
Меморандумға қол қою рәсіміне қар барысы мен оның экожүйесін сақтау жөніндегі жаһандық бағдарлама (GSLEP) өкілдері қатысты.
- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 146
Мәслихаттардың құрылуы еліміз үшін маңызды саяси реформалардың бірі болды. Биыл осы жүйенің 30 жылдығын атап өтудеміз. Мәслихат депутаттарының ІІ республикалық форумында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев жалпымемлекеттік міндеттерді жүзеге асырудағы мәслихаттардың рөлінің маңыздылығына тоқталып, мәслихаттар мен әкімдіктердің үйлестірілген жұмысын күшейту қажеттігін атап өтті. Сондай-ақ ел Президенті аймақтарды дамытуда мәслихаттың жергілікті экономикалық саясатқа ықпалын күшейтіп, мәслихат депутаттарының біліктілігін жүйелі түрде арттыру қажеттігін баса айтты. Соңғы саяси реформалардың нәтижесінде жергілікті өкілді орган – облыстық мәслихат қызметінде жаңаша тың серпін, соны бетбұрыстар пайда болды. Жергілікті билік – мемлекеттік басқарудың негізгі буыны екені ескеріле отырып, әкімшілік реформа жергілікті билікке елеулі өкілеттіктер берді. Дегенмен, мәслихаттардың пәрменділігі мен ықпалдылығы туралы айту ерте. Сенат пен MIND жобалық кеңсесі мәслихаттың тиімділігіне кедергі келтіретін факторларды зерттеп, оларды шешу бойынша ұсыныстар әзірледі. Осы жұмыс барысында келесі үш бағыт бойынша бірқатар проблемалар анықталды: 1. Депутаттардың өкілеттігі мен функцияларының шектелуі, қаржыландыру мен ресурстардың жеткіліксіздігі, халық алдындағы есеп берудің стандартталмағандығы, депутаттық есеп берудің сайлауалды бағдарламасынан бөлінуі, бюрократия мен әкімшілік кедергілердің болуы. Мәслихат депутатының мемлекеттік билік органдарына және лауазымды тұлғаларға мемлекеттік биліктің өкілетті органына ғана тән бақылау құралы ретінде сауал жолдау құқығы заңнамалық деңгейде және оны тиімді пайдаланудың құқықтық кепілдіктері жүйесі қарастырылмаған және белгіленбеген. 2. Мәслихаттардың бірыңғай цифрлық платформасының жоқтығы: мәслихаттардың қызметі туралы ақпараттың төмен қолжетімділігі, ашықтық деңгейінің төмендігі, процестер мен жергілікті халықпен байланысты оңтайландыру қажеттілігі, тұрғындардың белсенділігінің төмендігі, депутаттарға жүктеменің көбеюі. 3. Мәслихат депутаттарының алдына халық мүддесін білдіру жүктелген, бірақ сонымен бірге олардың заңнамалық және әкімшілік деңгейде мүмкіндіктері айтарлықтай шектелген. Мәслихаттардың шешім қабылдау өкілеттігі, әсіресе, қаржы және бюджет бағытында жиі шектеледі, бұл олардың жергілікті қажеттіліктер мен қоғамдық сұраныстарға тиімді жауап беру қабілетіне кері әсер етеді. Жергілікті өзін-өзі басқару дербес десек те, мәслихаттар атқарушы билікке тәуелді. Тұрғындар жергілікті басқару тетіктерінің жоқтығынан мәслихаттардың тиімділігі мен пәрменділігі төмендігін айтады. Мұны барлық деңгейдегі мәслихат депутаттары да жоққа шығармайды. Мәслихат аппаратын қаржыландыру толыққанды шешілмегендіктен, оның функциялары талапқа сай орындалмай отыр. Жергілікті халық үшін маңызды әлеуметтік және инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыру, ұсыныстар мен бастамаларды одан әрі дамыту үшін талдамалық-сараптамалық құжаттарды дайындау мүмкін емес. Депутаттар мен мәслихаттарды жүйелі түрде оқыту және оқыту олардың басқару және заңнама саласындағы кәсіби дағдылары мен білімін арттыруға көмектеседі – қазіргі кезде бар нәрсе оның тиімсіздігі мен декларативті сипатын көрсетеді. Осыған байланысты мәслихаттар қызметінің тиімділігін арттыру бойынша келесі шараларды қарастыруды ұсынамыз: 1) мәслихаттардың жергiлiктi iстердi басқаруға белсендi қатысуына мүмкiндiк беретiн қосымша өкiлеттiктер болуы; 2) атқарушы және өкілді билік тармақтары арасындағы функциялардың қайталануын болдырмау үшін мәслихаттардың, әкімдіктердің және қоғамдық кеңестердің міндеттерін нақты айқындау қажет; 3) мәслихаттардың қаржылық дербестігін арттыру үшін бюджет қаражатын бөлу жүйесін қайта қарау қажет; 4) ашықтықты арттыру үшін бюджет қаражатының пайдаланылуын бақылау жүйесін енгізу; 5) депутаттардың халық алдындағы есептерін депутаттық сайлауалды бағдарламасымен байланыстыра отырып, бір жүйеге келтіру. 6) Мәслихат депутатының Әдеп кодексін әзірлеу. 7) Депутаттардың бірыңғай күнін белгілеуді қарастыру Бибігүл Жексенбай, ҚР Парламент сенатының депутаты
- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 150
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Атырау бойынша департаментімен Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің «Мониторинг» ИАЖ-дан мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің көрсету мерзімдерін бұзу туралы хаты негізінде рұқсат құжаттарын берудің және мемлекеттік қызмет көрсету мерзімдеріне әр ай сайын талдау жүргізіледі.
Нәтижесінде, жыл басынан бері 189 өтінім бойынша мемлекеттік қызмет көрсету мерзімі бұзылып көрсетілгені анықталған болатын.
Бұл ретте, талдау барысында мемлекеттік қызмет көрсету мерзімдерін бұзу дәйектері орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелері мен жергілікті атқарушы органдар тарапынан жіберілгендігі анықталған жағдайда, Департаментпен тиісті шаралар қабылданып отырады.
Мысалы, 2024 жылдың шілде айында «Кәмелетке толмағандардың мүлкіне иелік ету үшін анықтамалар беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметін мерзімін бұзып көрсеткені үшін Мақат, Индер білім бөлімдеріне ұсыныстар жолданып, тиісті мамандарына тәртіптік жаза қолданылды.
Бұдан бөлек, « Негізгі орта, жалпы орта білім беру туралы құжаттардың телнұсқаларын беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметі бойынша 13 өтінімге мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесі мерзімі бұзылып ұсынылған.
Бұл ретте, Департаментпен заң бұзушылықтарға жол берген жауапты мамандарға тәртіптік шара қолдану туралы ұсыныс тиісті органдарға жолданды.
- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 143
KAZINFORM – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Астанада өтіп жатқан «Conneсted-2024» халықаралық конференциясына қатысушыларға жолдаған құттықтауында білім, инновация саласындағы ынтымақтастықтың маңызына тоқталды.
Білім-ғылым мен инновация, цифрландыру және экология мәселелерін талқылауға арналған іс-шарада Премьер-министрдің орынбасары Тамара Дүйсенова Президенттің конференция қатысушыларына жолдаған құттықтауын оқыды.
«Қазір әлемде жаңа технологиялар мен жасанды интелектінің қарқынды дамуына, ауа райының және қуат көздерінің өзгеруіне байланысты ауқымды сын-қатерлер пайда болуда. Осы ретте мемлекеттердің жан-жақты және тұрақты өркендеуі үшін білім және ғылым мен инновация салаларындағы ынтымақтастықты ұлғайтудың маңызы зор. Сол себепті Қазақстан шетелдің беделді жоғары оқу орындарымен бірлесе отырып академиялық хаб құру жолында белсенді жұмыс жүргізіп келеді», - дейді Президент.
Қасым-Жомарт Тоқаев аталған қадамдар Қазақстанның ғылыми-инновациялық әлеуетін арттырудың берік негізін қалыптастырып жатқанын атап өтті.
«Conneсted-2024 конференциясы осы мақсатқа жетуге септігін тигізеді. Бүгінгі басқосу ғалымдар мен сарапшылардың халықаралық байланысын бекемдеуге, білім беру және адам капиталын дамыту саласына тың тәсілдер ашуға жол ашады деп сенемін», - делінген құттықтауда.
Айта кету керек, биыл алғаш рет ұйымдастырылып отырған халықаралық іс-шараға әлемнің 60 елінен 300-ге жуық халықаралық деңгейдегі сарапшылар шақырылған.
- Информация о материале
- Автор: Дендер
- Категория: Саясат
- Read Time: 1 min
- 164
Мемлекет басшысы 2 қыркүйектегі «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» атты Қазақстан халқына Жолдауында жаңа салық кодексі қазіргі жүйені қайта жаңғыртуға арналғанын, экономиканы қарқынды дамыту үшін тек мемлекет қаржысына сүйену жеткіліксіз екенін атап өтті.
«САЛЫҚ САЯСАТЫ ТҰРАҚТЫ БОЛУЫ ТИІС»
– Жеке инвестициялар тарту арқылы іскерлік белсенділіктің артуына қолайлы жағдай жасаған жөн. Ол үшін, ең алдымен, салық саясаты тұрақты болуға тиіс. Сонда бизнес те сапалы дамуға ынталы болады және жауапкершілікпен жұмыс істейді. Жаңа салық кодексі қазіргі жүйені қайта жаңғыртуға арналған. Бұл құжат салықтық әкімшілендіру ісінің салық төлеушілерге деген сенімге негізделген мүлде жаңа жүйесін қалыптастыруға тиіс. Кодекстің ережелерін әркім әрқалай қабылдамауы үшін оны жеңілдетіп, экономикалық тұрғыдан белсенді азаматтың бәріне бірдей түсінікті ету өте маңызды,- деді Президент.
Салық режимдерін кәсіпкерлерге жасалған қолайлы жағдайдың нашарлап кетпеуін ескере отырып, оңтайландырған жөн. Бөлшек салықтың енгізілуін мысал ретінде айтуға болады. Осы нормаға сенім артқан кәсіпкерлер қызметін ашық жүргізе бастады, кәсіптерін бөлшектеуді азайтты. Алайда бұл режим негізінен халықпен тікелей жұмыс істейтін кәсіпкерлерге қатысты болуға тиіс.
Президенттің айтуынша, тұтынушыларға арналған қызметтер мен сауда-саттықтың мүмкіндіктері толық пайдаланылса, экономиканы дамыту, салық түсімдерін арттыру және халықты жұмыспен қамту шаралары тезірек нәтиже береді.
– Фискалды реформа табысты болсын десек, салықтық әкімшілендіру ісін жаппай цифрландыру керек. Сыбайлас жемқорлыққа қатысты сын-қатерлерді барынша азайтып, салық саласындағы үдерістердің ашық болуын қамтамасыз ету үшін оны тезірек электронды форматқа көшірген абзал. Бүкіл салық саясатын жиі өзгеріп жатқан фискалды ахуалға бейімдеу керек, соның ішінде салық мөлшерлемесін де қайта қараған жөн,- деп түйіндеді Мемлекет басшысы.
11 ТӨЛЕМНІҢ ЕКЕУІН АЛЫП ТАСТАУ ҰСЫНЫЛҒАН
Мемлекет басшысының Жолдауы жарияланған күннен көп уақыт өтпей Қазақстанның Ұлттық экономика министрінің орынбасары Азамат Әмрин жаңа Салық кодексі жобасын таныстырды. Оның айтуынша, жаңа Салық кодексінде салық әкімшілігіне баса назар аударылады. Әкімшілендірудің сервистік моделі енгізіліп, салық төлеушіні тіркеу оңайырақ болады. Сондай-ақ, салық есептілігі қысқартылып, бақылау цифрландырылады.
– Өндіріске, технологиялық жабдықтарға қайта инвестициялау үшін кешенді тәсілдер әзірленді. Арнаулы салық режимдері оңтайландырылды, бизнесті бөлшектеу тәуекелдерін азайту бойынша шаралар қабылданды. Сонымен қатар, сараланған салық мөлшерлемелеріне көшу, «сән-салтанат салығын» енгізу, салықтар мен төлемдердің санын 20%-ға азайту, салық жеңілдіктерін 20%-ға қысқарту тапсырылды. Жалпы, барлық тапсырмалар бойынша Үкіметтің ұсыныстары әзірленді, - деді вице-министр.
Оның сөзінше, салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер саны кем дегенде 20%-ға қысқарады.
– Айтарлықтай фискалдық қайтарым жоқ төлемдер алып тасталады, кейбіреулері біріктіріледі. Бізде тек 12 салық бар. Олар халықаралық тәжірибеге сәйкес келеді. Шаруа және фермер қожалықтарынан алынатын бірыңғай жер салығы ғана табыс салығымен мәндес. Сондықтан бірыңғай жер салығын жеке табыс салығына ауыстыру ұсынылады. Шаруалар мен фермерлер үшін жеңілдікті режимнің өзі сақталады. Тек төлем кодының атауы өзгереді, - дейді ол.
Жаңа кодексте 11 төлемнің екеуін алып тастау ұсынылған. Бұл – сыртқы жарнаманы орналастырғаны үшін және жекелеген қызмет түрлерімен айналысқаны үшін лицензияларды пайдаланғаны үшін төлемдер. Сондай-ақ, үш төлемді біріктіру ұсынылған: жер үсті көздерінің су ресурстарын пайдаланғаны үшін, орманды пайдаланғаны үшін және жануарлар дүниесін пайдаланғаны үшін. Бір төлем болады – табиғи ресурстарды пайдалану үшін төлем. Жалпы, төлем мөлшерлемелер саны 77- ге қысқарады. Алымдардың 6 түрін қысқарту ұсынылады. Олар бойынша мөлшерлемелердің 34 түрі алып тасталады. Сондай-ақ мемлекеттік баждардың 5 түрі алынып тасталады, олар бойынша мөлшерлемелер 51-ге қысқартылады. Бұл салықтар мен төлемдер санын 20%-дан астамға қысқарту міндетін орындауға мүмкіндік береді.
Келесі міндет – салық жеңілдіктерін ретке келтіру және олардың көлемін кем дегенде 20%-ға қысқарту. 2022 жылғы салық декларацияларының деректері бойынша олардың сомасы – 9,5 трлн. теңге. Оның ішінде 744 норма 3,3 трлн. теңге сомаға жеңілдіктер ретінде анықталды. Бүгінгі таңда 1300 млрд. теңгеден астам сомаға 110 салық жеңілдігін алып тастау ұсынылады. Бұдан басқа, 400 млрд. теңгеден астам сомаға 29 салық жеңілдігі бойынша қолданылу мерзімі шектелетін болады.
– Өздеріңізге мәлім, өткен жылдары салық есептілігінің нысандары барынша жеңілдетілді. Бұл есеп жүргізуге қиындық тудырды. Енді жеңілдік міндетті түрде салық есептілігі нысандарында көрсетіледі. Бұдан басқа, тиісті салалық мемлекеттік органдарға тиімділік көрсеткіштерінің мониторингі бойынша міндеттемелерді бекіту ұсынылады,-дейді вице-министр.
АРНАЙЫ САЛЫҚ РЕЖИМДЕРІН РЕФОРМАЛАУ – ӨТЕ МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ
Жаңа салық кодексіне енгізілген өзгертулер мен толықтырулардың бірінші кезекте шағын және орта кәсіпке байланысты тұстарына мән беру маңызды. Кез келген мемлекеттің шайқалмауына әсер ететін – орта тап. Мемлекетте дәулеті орташа отбасы қаншалықты көп болса, мемлекет соншалықты мызғымайды. Ал өз кәсібін дөңгелетіп отырғандардың тұрақты жұмыс істеуі, дамуы үшін салық заңнамасының рөлі орасан.
Шағын бизнесті қызықтыратын өте маңызды мәселе – арнайы салық режимдерін реформалау. Олардың саны оңтайландырылады. Тек үш режим ұсынылады. Біріншісі – өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін жаңа жеңілдікті режим. Онда ЖТС мөлшерлемесі нөлге тең. Табыстың шекті мәні – жылына 15 млн. теңгеден аспайды. Жеке кәсіпкер ретінде тіркелу қажет емес. Мөлшерлеме айналымнан 4%. Олар 2% – МЖА, 1% – ӘМСМ, 1% – ӘСМҚ. Екіншісі – оңтайландырған декларация негізінде АСР.
– Мәслихаттардың мөлшерлемесі 2%-ға дейін төмендету құқығын сақтай отырып, В2С операциялары үшін 4%-дық мөлшерлеме, сондай-ақ В2В операциялары үшін 12%-дық мөлшерлеме. Айналым бойынша ұсынылатын шекті мән – жылына 600 мың АЕК. Осы АСР қолдану үшін қызмет түрлеріне тыйым салу тізімі ұсынылады. Жұмысшылар саны шектелмейді. Сондай-ақ, осы режимді қолданатын салық төлеушілер ҚҚС төлеушілер болып табылмайды. Үшінші режим. Шаруа және фермер қожалықтары үшін режимді сол күйінде сақтау ұсынылады. Тек бірыңғай жер салығының орнына ЖТС төленетін болады. Осы режим үшін тиімсіз пайдаланылған жерлер бойынша жер салығын базалық мөлшерлемеден 40 есе мөлшерде енгізу ұсынылады,- дейді министрдің орынбасары Азамат Әмрин.
ЖАҢА САЛЫҚ КОДЕКСІ 2026 ЖЫЛДАН БАСТАП ҚОЛДАНЫСҚА ЕНЕДІ
Ал, келер жылдың шілдесіне дейін құжатқа өзгерістер енгізіліп, қабылданады. Бұған дейінгі заңда табысы 1 млн. теңгеден асқандардың барлығы «жеке кәсіпкер» ретінде тіркелетін. Енді мемлекет өзін-өзі жұмыспен қамтып жүргендердің табысы 15 млн. теңгеден аспаса «жеке кәсіпкер» ретінде тіркелуге міндеттемейді. Тіпті салықтан да босатылады. Тек өзінің жеке зейнетақы қорына, әлеуметтік және медициналық сақтандыруға жалпы табысының 4 пайызын төлеуі тиіс.
– Табысы 500 млн.-нан – 2 млрд. теңгеден асқандар «жеке кәсіпкер» ретінде 10 пайыз, ал заңды тұлға ретінде тіркелсе 20 пайыз салық төлеуге міндетті. Оған 12 пайыз қосымша құн салығын төлейді. Жаңа Салық кодексін 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізе отырып, 2025 жылғы шілдеге дейін қабылдау ұсынылады. Бұл белсенді бұқаралық- түсіндіру жұмыстарын жүргізуге, заңға тәуелді актілерді әзірлеуге және Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпараттық жүйелерін дайындауға мүмкіндік береді,- деді ҚР Премьер- министрінің орынбасары – Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров.
Сондай-ақ, мамандар елімізде көлеңкелі экономика тамырланғанын айтады. Яғни, кәсібінен түскен табысты салыққа төлеуден жалтарғандар әлі де көп. Мұндай олқылыққа жол бермес үшін барлық мәселелер жаңа салық кодексінде ескерілуі тиіс дейді мамандар. Ең басты мәселе – салық саясатының әділ жүргізілуінде. Бұл ретте салаға жауапты органдардың ашық жұмыс істеуі және есеп беруі, баршаға бірдей мүмкіндік беретін салық саясатын құру барлық проблеманы реттеудің алғышарты болмақ.
Қ.АЙТҚАЛИЕВ