Облыстық сәулет және қала құрылысы басқармасының тапсырысы бойынша  бас жобалаушы “KazPIR” ЖШС тамыз айында мемлекеттік сараптамадан өтуге жіберілетін жобалау-сметалық құжаттаманы (ЖСҚ) дайындады.

Жайық өзенінің жағасындағы «Авангард-3» ықшам ауданындағы қазіргі үш қабатты ғимарат бір қабатты жапсаржайымен бірге толығымен бұзылып, орнына төрт негізгі блок — екі алты қабатты ғимарат, екі қабатты және бір қабатты ғимараттарды қамтитын алты қабатты онкология диспансері салынады. Жобалық құжаттамаға сәйкес, мысалы, алты қабатты блоктардың бірінде: 

— бірінші қабатта қабылдау бөлімшесі, келушілерді қабылдауға және пациенттерді шығаруға арналған үй-жайлар, 15 орындық паллиативтік бөлімше қарастырылған.

— екінші қабатта 34 орындық химиотерапия бөлімшесі орналасады, 

— үшінші қабатта 36 орындық химиотерапия бөлімшесі, 

— төртінші қабатта 40 орынға арналған радиология бөлімшесі, 

— бесінші қабатта 45 орындық хирургия бөлімшесі,

— алтыншы қабатта алты орындық реанимация және қарқынды терапия бөлімшесі, сондай-ақ он орындық оңалту бөлімшесі бар.

Сондай-ақ, жобаланған онкология орталығында емхана, бірнеше зертхана, операциялық блок, сәулелік диагностика бөлімшесі және 40 орындық күндізгі стационар қарастырылған. Сонымен қатар, ғимараттардың бірінде 50 орындық кафе ашу жоспарланып отыр. Жобада халықтың мобильділігі төмен топтарының емдеу кешеніне баруына кедергісіз орта ұйымдастыру үшін тактильді  плиткалар мен пандустарды орналастыру мүмкіндігі қарастырылған.

Шетел азаматтары айналасындағыларға қауіп төндіретін ауру диагнозы қойылса, барлығы медициналық көмек ала алады. Оның түрлері мен көлемдері ҚР ДСМ 2020 жылғы 9 қазандағы №121 бұйрығымен бекітілген. Медициналық көмек Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген  көлемі қаражаты есебінен берілетін болады.

    Ет-халықтың  негізгі тағамдарының бірі. Оның тағамдық құндылығы, ең алдымен, барлық маңызды аминқышқылдары, сондай-ақ майлары бар толық ақуыздардың құрамымен анықталады. Әр түрлі жануарлардың етіндегі ақуыз мөлшері 14-тен 24%-ға дейін ауытқиды. Еттің құрамында темір, фосфор, А, В1,, В6, В12 дәрумендері көп.

Ет жұқпалы аурулардың зооноздарының, бірқатар гельминтоздардың берілу факторына айналуы мүмкін, олардың қоздырғыштары табиғи жағдайда адамдарға беріледі. Сондықтан, өз қауіпсіздігі мақсатында ет, ет өнімдерін белгіленбеген орындарда сатып алу

ұсынылмайды. Барлық сатылатын ет өнімдерінде  сапасы мен қауіпсіздігін растайтын ілеспе құжаттар (жүкқұжат, сәйкестік декларациясы, ветеринариялық анықтама немесе ветеринариялық куәлік) болуы тиіс. Қажет болса, сіз әрқашан сатушыдан сатып алынатын өнімге қажетті барлық құжаттарды сұрай аласыз.

      Ет тағамдарын  дайындау кезінде бірқатар ережелерді сақтауды ұсынамыз:

- бүліну белгілері бар ет (тайғақ беті, жағымсыз, тән емес иіс) одан әрі аспаздық өңдеуге және тамаққа пайдалануға жарамсыз;

- ерітілген етті екінші рет қатыруға жол бермеу;

- сақтау кезінде тауар көршілестігі шарттарын сақтау қажет

(тоңазытқыштың бір сөресінде шикі етті және тұтынуға дайын өнімдерді сақтамау);

- етті мұқият қайнату және қуыру керек: ет тағамдарының дайындығы түйреп алған орнында түссіз шырынның шығуы және өнімнің туралған  жерінде сұр түспен анықталады;

- тамақ дайындау процесінде жеке гигиена ережелерін сақтау қажеттігін  біле жүріңіз.

Гульжан  Уразалиева,

Индер аудандық санитариялық-эпидемиологиялық

бақылау басқармасы басшысының ума                                       

Жалпы  аудан  бойынша  соңғы  5 жылда  тамақтан  улану  фактілері  тіркелген  жоқ. Дейтұрғанмен  тамақтан уланудың  алдын  алудағы  сақтық  шараларын  біліп жүрген абзал. Тамақтан улану-адам ағзасына улы әсер ететін микробтармен, токсиндермен және микробсыз заттармен ластанған тағамдарды тұтыну нәтижесінде пайда болатын өткір ауру.

Улану көбінесе жарамдылық мерзімі өткен, бактериялық себілген немесе химиялық заттармен ластанған өнімдерді тұтыну кезінде, сондай-ақ жеке гигиенаны сақтамау кезінде ластанған қол, ластанған су, ластанған тағам өнімдері арқылы беріледі. Әсіресе, дұрыс өңделмеген ет-сүт өнімдері, дайындалу және сақталу режимі бұзылған дайын тағамдар аурудың ең көп кездесетін берілу факторлары.

Тамақтан улану қаупін азайтуға көмектесетін бірнеше нұсқаулар:

• Гигиенаны сақтаңыз. Балаларды тамақтанар алдында және дәретхананы қолданғаннан кейін қолдарын жууға үйретіңіз. Сондай-ақ, жемістер мен көкөністерді тұтынар алдында жууды ұмытпаңыз;
• Қауіпсіз су мен өнімдерді қолданыңыз. Пісіру кезінде жаңа және дұрыс өңделген тағамдарды қолданыңыз.
• Тамақты дұрыс дайындаңыз. Пісірер алдында қолыңызды мұқият жуыңыз, айқас ластануды болдырмау үшін шикі және жеуге дайын тағамдарға әртүрлі пышақтар мен тақтайшаларды  пайдаланыңыз.
• Азық-түлікті дұрыс сақтаңыз. Азық-түлік сақтау  нұсқауларын орындаңыз және жарамдылық мерзіміне назар аударыңыз.
• Шикі және қуырылмаған тағамдардан аулақ болыңыз.

    Балалар  тамақ  инфекцияларына көбірек бейім болуы мүмкін, сондықтан шикі жұмыртқа, пастерленбеген сүт немесе қуырылмаған ет сияқты шикі немесе қуырылмаған тағамдардан аулақ болуға тырысыңыз.

Тамақтан уланудың  белгілері – қызудың көтерілуі, іш өту, іштің ауырсынуы, құсу, жүрек айну, бас айналу, әлсіздік. Сонымен қатар, дер кезінде емделмесе, асқынуларға  - сусыздануға, жүрек және тыныс алу жүйесінің бұзылыстарына әкеліп соқтыруы мүмкін.  Тамақтан уланулар жиі той-жиындарда, халық көп жиналғанда болуы мүмкін. Өйткені осы уақытта тағамдар бірнеше сағат, тіпті, 1-2 күн бұрын дайындалады. Ас үстелінде де біршама уақыт тұрады, сондықтан да ауру топтық сипатта өтуі мүмкін.  Егерде  Сіз тамақтан  улану белгілерін байқасаңыз, дереу дәрігерге  қаралыңыз. Улану кезінде емдеуді дереу бастау керек, өйткені мұндай жағдайда әрекетсіздік  әртүрлі  асқынуларға  әкелетінін  есте  сақтаңыңыз.

Гульжан  Қожақызы,

Индер аудандық санитариялық-эпидемиологиялық

 бақылау басқармасының басшысының ума                            

 «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КеАҚ Атырау облыстық филиалы медициналық ұйымдарға 20 млрд теңгеден астам сома төленгенін хабарлады. Бұған дейін олар 30-70% көлемінде аванс алған. 

Қор филиалының хабарлауынша, биыл 93 жеткізушілермен жалпы сомасы 77,7 млрд теңгеге шарт жасалған.

«Бүгінгі таңда 2024 жылдың қаңтары үшін 75 жеткізушіге 1,8 млрд теңгеге төлем жасалды. Бұл ретте бірінші кезекте төлем гемодиализ орталықтарының, перзентхана бөлімшелерінің, жоғары технологиялық медициналық көмектің, жедел жәрдемнің, қан орталықтарының, консультациялық-диагностикалық көмектің және туберкулез және психикалық денсаулық бағыттарының қызметтері үшін жүзеге асырылды», - деп атап өтті «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КеАҚ Атырау облысы бойынша филиалының директоры Байтолла Газизов.

Осылайша, бүгінгі таңда медициналық ұйымдардың 81%-ы жылдың бірінші айы үшін төлемдер алды.

Ағымдағы жылдың 5 маусымына дейін медициналық көмектің қалған бағыттары бойынша төлем жүзеге асырылады деп күтілуде. Филиал директоры атап өткендей, ақпан айы үшін төлемдер маусым айының басынан бастап жүргізіле бастайды.

Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін Қор медициналық ақпараттық жүйелерді жаңарту кезеңінде клиникалардың қаржылық тұрақтылығын қолдау үшін медициналық ұйымдарға берілетін аванс мөлшерін 70%-ға дейін арттыру туралы хабарлаған болатын. Жеткізушілердің барлығымен кездесулер өткізілді. Оларға цифрландыру процесінің ерекшеліктері, қосымша аванстық өтінімдер беру мүмкіндіктері және азаматтарға үздіксіз медициналық көмек көрсету қажеттілігі түсіндірілді.

Медициналық көмек алу кезінде қосымша сұрақтар немесе мәселе туындаған жағдайда өз клиникасындағы Пациенттерді қолдау және ішкі сараптама қызметіне жүгіну қажет. Егер жағдайды сол жерде шешу мүмкін болмаса, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының келесі байланыс арналарының біріне өтініш қалдыра алады:

• Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы

• fms.kz ресми сайты

• Telegram-дағы @SaqtandyrýBot

• 1414 байланыс орталығы

Сондай-ақ Damumed, Halyk, BCC.KZ, Kaspi.kz мобильді қосымшалары МӘМС жүйесіндегі мәртебені тексеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, электронды үкіметтің egov.kz сайтындағы «Денсаулық сақтау» бөлімінде «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі аясында көрсетілетін медициналық қызметті тұтынушы ретінде қатысу туралы және аударымдардың және (немесе) жарналардың аударылған сомалары туралы ақпарат ұсыну» мемлекеттік қызметі арқылы медициналық сақтандыру жүйесіндегі мәртебені тексеруге және жүргізілген төлемдер туралы ақпарат алуға болады.

16 маусымға дейін 11 станцияда аялдамалар жоспарланған. Медициналық пойыз келетін алғашқы станция – Құлсары. Пойыздың құрамында медицина және әлеуметтік құқық саласындағы 40 маман бар. Тұрғындарға тегін стоматологиялық қызметтер, терапевт, хирург, невропатолог, уролог, гинеколог, психолог және педиатрдың көмегі қолжетімді болады, рентген, ультрадыбыстық, электрокардиографиялық зерттеулер жүргізіледі. Қажет болған жағдайда шағын операциялар жүргізіледі, жоспарлы емдеуге жолдамалар беріледі. Сондай-ақ, тұрғындар зейнетақы-жәрдемақы, әлеуметтік төлемдер және атаулы әлеуметтік көмек алу сияқты өзекті мәселелер бойынша консультация ала алады. Тұрыш, Сам, Сайөтес, Өзен, Болашақ, Жетібай, Қарақия және Шетпе станцияларында пойыз жұмысы басталғаннан бері медицина қызметкерлері 5 мыңнан астам тұрғынды , оның ішінде 2100 баланы зерттеп үлгергенін айта кеткен жөн. Сондай-ақ, әлеуметтік мәселелер бойынша мыңнан астам өтініш пысықталды. Бүгін, 22 мамырда "дөңгелектегі емхана" мамандары Маңғыстау облысының Үстірт тұрғындарына тегін қызмет көрсете бастады. Кейін медициналық пойыз Опорная станциясына барады, одан әрі Атырау облысына келеді, онда 26 мамырдан 16 маусымға дейін күн сайын сағат 09:00-ден 18:00-ге дейін азаматтарды қабылдайды. Медициналық пойыздың қозғалыс кестесі мен толық ақпаратты сайттар мен sk-trust.kz, medpoezd.kz әлеуметтік желілерінен , сондай-ақ 8 7172 604599, 8 775 142 66 82 байланыс нөмірлері бойынша білуге болады. Әлеуметтік жоба ҚР Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің және "Samruk-Kazyna Trust"әлеуметтік жобаларды дамыту қорының әріптестігі кезінде іске асырылуда.